Διερεύνηση των επιπτώσεων της κατασκευής ταμιευτήρων στο μικροκλίμα

Αντικείμενο της μεταπτυχιακής εργασίας είναι η διερεύνηση της επιρροής ενός ταμιευτήρα στο κλίμα της άμεσης περιοχής του (μικροκλίμα). Η μελέτη επικεντρώνεται στις περιπτώσεις δύο φραγμάτων από τα σημαντικότερα στον ελληνικό χώρο, το φράγμα Πουρναρίου και το φράγμα Μόρνου. Αρχικά πραγματοποιήθηκε βιβλιογραφική επισκόπηση για το συγκεκριμένο αντικείμενο, η οποία έδειξε ότι έχει εξεταστεί ιδιαίτερα περιορισμένα και μάλιστα με ασαφή συμπεράσματα, καθώς οι ερευνητές έχουν συχνά καταλήξει σε αντικρουόμενα αποτελέσματα. Τυχόν μικροκλιματικές αλλαγές είναι προφανές ότι θα οφείλονται στην αλλαγή του ενεργειακού ισοζυγίου της περιοχής, λόγω της παρουσίας μεγάλης μάζας νερού, η οποία και μεγαλύτερη θερμοχωρητικότητα έχει σε σχέση με το έδαφος, αλλά και μεγαλύτερη λανθάνουσα θερμότητα απορροφά, λόγω της μεγαλύτερης εξάτμισης που επιφέρει. Όμως η θεωρητική αντιμετώπιση των τυχόν αλλαγών στο μικροκλίμα μέσω του ενεργειακού ισοζυγίου δεν είναι δυνατό να δώσει ποσοτικά αποτελέσματα λόγω υπάρξεως αρκετών άγνωστων μεγεθών. Κύρια βάση της εργασίας αποτελεί η αντικειμενική-εμπειρική διερεύνηση του θέματος, η οποία συνίσταται στην εφαρμογή στατιστικών δοκιμών και γραφημάτων και στηρίζεται στη χρήση μετεωρολογικών δεδομένων της περιοχής και ειδικότερα σε μηνιαία μετεωρολογικά δεδομένα θερμοκρασίας, υγρασίας, βροχοπτώσεων κ.α. Εφαρμόστηκαν οι δοκιμές Kruskal-Wallis, Διπλή Αθροιστική Καμπύλη (γραφική μέθοδος), Rank Sum, Two Sample t, Διαφορές Αναλογιών. Σε κάθε περίπτωση χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από δύο μετεωρολογικούς σταθμούς, ενός σταθμού πλησίον του φράγματος και ενός σταθμού βάσης. Έγινε σύγκριση των δεδομένων αυτών πριν και μετά την κατασκευή του ταμιευτήρα, ώστε να ερευνηθεί αν οι δύο ομάδες προέρχονται από τον ίδιο στατιστικό πληθυσμό, δηλαδή εάν υπάρχει (μικρο)κλιματική αλλαγή με τη δημιουργία του ταμιευτήρα ή όχι. Από την ανάλυση που πραγματοποιήθηκε προκύπτει ότι η μόνη κλιματική αλλαγή που αντικειμενικά διαπιστώνεται είναι μία μικρή αύξηση των ελάχιστων τιμών της θερμοκρασίας σε σχέση με το σταθμό βάσης. Με τη μεταβολή μίας μόνο μετεωρολογικής παραμέτρου δε μπορεί να υποστηριχθεί ότι η κατασκευή ενός φράγματος επιφέρει ουσιώδεις αλλαγές στο μικροκλίμα. Συνεπώς, από την παρούσα έρευνα δεν προκύπτουν επιπτώσεις των ταμιευτήρων στο μικροκλίμα των εξεταζόμενων περιοχών. Τέλος, εξετάζεται το θέμα με υποκειμενικά κριτήρια βασισμένα στις γνώμες των κατοίκων, εκφρασμένες ως απαντήσεις σε ερωτηματολόγια. Τα ερωτηματολόγια συμπληρώθηκαν από τους κατοίκους της ’ρτας και του Λιδωρικίου (τα κοντινότερα αστικά κέντρα στους ταμιευτήρες) και η επεξεργασία τους έγινε με τη χρήση του στατιστικού πακέτου Statgraphics. Με βάση τις απαντήσεις των κατοίκων μετά την κατασκευή των φραγμάτων φαίνεται να έχει παρατηρηθεί μεταβολή στις περισσότερες μετεωρολογικές παραμέτρους. Τονίζεται ωστόσο ότι τα ερωτηματολόγια αντιπροσωπεύουν μια υποκειμενική αντίληψη των κατοίκων και οι πραγματικές κλιματικές συνθήκες αντιπροσωπεύονται από τις μετρήσεις των μετεωρολογικών σταθμών, ακόμα και αν αυτές δεν έχουν την επιθυμητή ακρίβεια.