Χρήση λογισμικού ανοικτού κώδικα για την εποπτεία και διαχείριση του συστήματος υδατικών πόρων της Αθήνας

Η υδροδότηση της Αθήνας υλοποιείται μέσω ενός πολύπλοκου συστήματος υδατικών πόρων, που εκτείνεται σε μια περιοχή γύρω στα 4 000 km2 και περιλαμβάνει επιφανειακούς και υπόγειους υδατικούς πόρους. Ενσωματώνει τέσσερις ταμιευτήρες, 350 km κύριων υδραγωγείων, 15 αντλητικά συγκροτήματα, περισσότερες από 100 γεωτρήσεις, και 5 μικρά υδροηλεκτρικά έργα. Το σύστημα λειτουργεί υπό την Εταιρεία Ύδρευσης και Αποχέτευσης Πρωτευούσης (ΕΥΔΑΠ). Εδώ και πάνω από δέκα χρόνια έχουμε αναπτύξει τεχνολογικά εργαλεία πληροφορικής, όπως ΣΓΠ, βάσεις δεδομένων και συστήματα υποστήριξης αποφάσεων, για την υποβοήθηση της διαχείρισης του συστήματος. Μεταξύ των εφαρμογών λογισμικού, η Ενυδρίς, μια διαδικτυακή εφαρμογή οπτικοποίησης και διαχείρισης γεωγραφικών και υδρομετεωρολογικών δεδομένων, και ο Υδρογνώμων, ένα εργαλείο ανάλυσης και επεξεργασίας δεδομένων, είναι τώρα ελεύθερα λογισμικά. Η Ενυδρίς είναι εξ ολοκλήρου βασισμένη σε τεχνολογίες ελεύθερου λογισμικού, όπως Python, Django, PostgreSQL, και JQuery. Κατασκευάσαμε ακόμη το δικτυακό τόπο http://openmeteo.org/, που φιλοξενεί τα προϊόντα ελεύθερου λογισμικού καθώς και ένα ελεύθερο σύστημα βάσης δεδομένων που είναι αφιερωμένο στη διάχυση των ελεύθερων δεδομένων. Ειδικότερα, η Ενυδρίς χρησιμοποιείται για τη διαχείριση των υδρομετεωρολογικών σταθμών και των μεγάλων υδραυλικών κατασκευών (υδραγωγεία, ταμιευτήρες, γεωτρήσεις, κτλ.), καθώς και την ανάκτηση χρονοσειρών, γραφημάτων, κτλ. Για τις εξειδικευμένες ανάγκες της ΕΥΔΑΠ, εισάγαμε επιπρόσθετη λειτουργικότητα σε ΣΓΠ, για την απεικόνιση και έλεγχο του δικτύου ύδρευσης. Αυτή η λειτουργικότητα υλοποιήθηκε επίσης ως ελεύθερο λογισμικό και μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί σε παρόμοια έργα. Εκτός από τον Υδρογνώμονα και την Ενυδρίδα, αναπτύξαμε ένα πλήθος προχωρημένων εφαρμογών μοντελοποίησης, που είναι επίσης εργαλεία γενικού σκοπού, τα οποία έχουν χρησιμοποιηθεί επί αρκετό καιρό για την υποστήριξη των αποφάσεων που αφορούν στο υδροδοτικό σύστημα της Αθήνας. Πρόκειται για τον Υδρονομέα, που βελτιστοποιεί τη λειτουργία σύνθετων συστημάτων υδατικών πόρων, βασιζόμενος σε ένα πλαίσιο στοχαστικής προσομοίωσης, την Κασταλία, που υλοποιεί τη γέννηση συνθετικών χρονοσειρών, και την Υδρόγειο, που πραγματοποιεί συνδυαστική υδρολογική και υδρογεωλογική προσομοίωση, με έμφαση στις τροποποιημένες λεκάνες απορροής. Τα παραπάνω εργαλεία είναι προς το παρόν διαθέσιμα ως εκτελέσιμα αρχεία που είναι ελεύθερα για ανάκτηση μέσω τη ιστοσελίδας της Ιτιάς (http://itia.ntua.gr/). Τώρα, εργαζόμαστε στην κατεύθυνση της ελεύθερης διάθεσης του πηγαίου του κώδικα, αφού επιλυθούν ορισμένα ζητήματα αδειοδότησης.