Διερεύνηση της Αστικής Θερμικής Νησίδας των Ελληνικών Πόλεων

Τα τελευταία χρόνια, έχει αυξηθεί κατακόρυφα η έρευνα πάνω στη μεταβολή του κλίματος του πλανήτη, εξαιτίας της αύξησης στη μέση παγκόσμια θερμοκρασία που παρατηρήθηκε κυρίως τις δεκαετίες του ‘80 και του ‘90. Ωστόσο, ένας από τους παράγοντες που πιθανόν να επηρεάζουν τη μέτρησή της είναι η μέτρηση της αστικής θερμικής νησίδας. Στο πλαίσιο αυτής της διπλωματικής εργασίας, διερευνάται η ύπαρξη της αστικής θερμικής νησίδας στις ελληνικές πόλεις. Οι αστικές περιοχές καλύπτουν μόλις το 1% της επιφάνειας της Γης, αλλά ταυτόχρονα, οι περισσότεροι από τους καλύτερα συντηρημένους σταθμούς και με πολλά χρόνια καταγραφών βρίσκονται μέσα ή στο άκρο αστικών κέντρων. Έτσι, είναι δύσκολο να μετρηθεί η θερμοκρασία, χωρίς να ληφθεί υπόψη η συνεισφορά της αστικοποίησης σε αυτήν (Connolly και Connolly, 2014). Στην εργασία αυτή ερευνάται κατά πόσο οι παράγοντες αστικοποίησης (όπως η αύξηση πληθυσμού, οικοδομικής δραστηριότητας και οχημάτων) οδηγούν στη μεταβολή του μικροκλίματος στα αστικά κέντρα και στην εμφάνιση αυξημένων θερμοκρασιών. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα σε διαφορετικές κλίμακες (10 min- 1 μήνα) από διαφορετικούς φορείς. Η σύγκριση μεταβολής της θερμοκρασίας έγινε σε διαφορετικές περιοχές: (α) Μεταξύ διαφορετικών προαστίων του λεκανοπεδίου Αττικής. Για αυτό το σκοπό χρησιμοποιήθηκαν σταθμοί στο κέντρο της Αθήνας, σε προάστια με υψηλή δόμηση, σε προάστια με χαμηλή δόμηση και πράσινο και σε προάστια που βρίσκονται εκτός της πυκνοκατοικημένης περιοχής του λεκανοπεδίου. Για μεγαλύτερη ασφάλεια, επιλέχθηκαν τουλάχιστον δύο σταθμούς σε κάθε κατηγορία (κεφ. 5). (β) Με όμοιο τρόπο έγινε η ανάλυση και σε άλλες πόλεις με σταθμούς τόσο στο κέντρο τους όσο και έξω από αυτό (κεφ. 6). (γ) μεταξύ διαφορετικών πόλεων για τα τελευταία 65 έτη σε όλη την Ελλάδα (κεφ. 7). Επιβεβαιώσαμε την ύπαρξη αστικής θερμικής νησίδας σε όσες ελληνικές πόλεις μελετήθηκαν, με ένταση από 0.3 ως 1.5°C. Όσο πιο πυκνοκατοικημένη είναι μία περιοχή και όσο περισσότερες ανθρώπινες δραστηριότητες προσελκύει, τόσο υψηλότερες τιμές παρουσιάζει, με μικρότερη τυπική απόκλιση. Το φαινόμενο είναι πιο αισθητό τους χειμερινούς μήνες και τις βραδινές ώρες. Στην μελέτη των μηνιαίων θερμοκρασιών τα τελευταία 65 έτη σε όλη την Ελλάδα, παρατηρήθηκε ότι μόνο οι σταθμοί που βρίσκονται στα κέντρα των πόλεων και στα αεροδρόμια παρουσίασαν αύξηση των κλίσεων της θερμοκρασίας. Συνολικά, αυτά τα 65 έτη παρατηρήθηκε αύξηση της θερμοκρασίας της Ελλάδας κατά 0,018°C ανά δεκαετία. Γενικότερα, η κλίση των θερμοκρασιακών μεταβολών ανά δεκαετία είναι συνεχώς αυξανόμενη, αρχίζοντας από αρνητικές τιμές την περίοδο 1950-1980, συνεχίζει με θετικές ως το 2000 και μειώνεται ως το 2013 (παραμένοντας θετικές τιμές). Ακολουθεί, δηλαδή, την αύξηση στον πληθυσμό και στην οικοδομική δραστηριότητα. Τέλος, υπολογίστηκε ότι η αστική θερμική νησίδα προκαλεί μείωση της ετήσιας ενεργειακής κατανάλωσης και αμελητέα αύξηση της εξατμισοδιαπνοής τους καλοκαιρινούς μήνες.