Διερεύνηση εισροής υπογείων υδάτων σε υδρομαστευτικές σήραγγες. Η περίπτωση του Αδριάνειου υδραγωγείου

Από την αρχαιότητα σε περιοχές με ημιάνυδρα κλίματα, οι οποίες υπέφεραν από έλλειψη επιφανειακού νερού, προέκυψε η ανάγκη για εκμετάλλευση των υπόγειων υδροφορέων. Για τον λόγο αυτό, εκτός από πηγάδια, ξεκίνησαν να κατασκευάζονται υδρομαστευτικές σήραγγες. Οι πρώτες που κατασκευάστηκαν είναι τα Qanat, που ξεκίνησαν από την Περσία και διαδόθηκαν σε πολλές περιοχές σε ολόκληρο τον κόσμο, και τα Puquios, που εντοπίζονται σε στην λεκάνη απορροής του ποταμού Rio Grande de Nazca στο Περού. Η κύρια λειτουργία τους είναι η συλλογή υπογείου νερού και η μεταφορά του με τη δύναμη της βαρύτητας σε υδρευόμενες και αρδευόμενες περιοχές στα κατάντη. Η τεχνική των υδρομαστευτικών σηράγγων ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη από αρχαιότητα σε διάφορες περιοχές του πλανήτη, όμως οι τεχνικές πληροφορίες σχετικά με την λειτουργία και την αποδοτικότητα των έργων αυτών είναι περιορισμένες. Στην παρούσα εργασία διερευνάται το ζήτημα της ροής υπογείων νερών προς υδρομαστευτικές σήραγγες, εξετάζοντας τις ποσότητες που εισρέουν σε σχέση με τα τεχνικά χαρακτηριστικά της σήραγγας και τα φυσιογραφικά χαρακτηριστικά του υδροφορέα. Για τον σκοπό αυτό γίνεται χρήση αναλυτικών σχέσεων καθώς και του λογισμικού SEEP/W, για διάφορα σχήματα και βαθμούς πλήρωσης της διατομής της σήραγγας με νερό. Ως μελέτη περίπτωσης εξετάζεται η περίπτωση του Αδριάνειου Υδραγωγείου της Αθήνας. Αφού παρουσιαστεί η υφιστάμενη κατάσταση του, πραγματοποιείται εκτεταμένη περιγραφή της γεωλογίας και της υδρογεωλογίας της περιοχής στην οποία εκτείνεται με σκοπό την εκτίμηση της παροχής που υδρομαστεύει. Τέλος, παρουσιάζονται οι μετρήσεις πεδίου που πραγματοποιήθηκαν στο Αδριάνειο Υδραγωγείο με σκοπό την διερεύνηση της λειτουργίας του και την εκτίμηση της παροχής του σε ορισμένα τμήματά του.